Sa novom grejnom sezonom počelo je i aerozagađenje. Protekle nedelje, zbog povišenih koncentracija čestica prašine, vazduh u Valjevu je ocenjen indeksom “loš”. Na današnji dan po informacijama koje objavljuje portal Extremna ekologija, vazduh u Valjevu je od početka 2024. godine dostigao ukupno 73 dana sa prekoračenjem dnevne granične vrednosti suspendovanih PM10 čestica. Time je dva puta premašen godišnji limit od 35 dana koliko je dozvoljeno godišnje prekoračenje granične vrednosti koja iznosi 50 µg/m3.
Zbog povišenih koncentracija suspendovanih PM2,5 i PM10 čestica koje su registrovane u Valjevu prošle nedelje, te dugotrajne izloženosti aerozagađenju, stanovnici Valjeva su mogli osećati zdravstvene tegobe. Posebno je moglo biti ugroženo zdravlje osetljivih grupa stanovnika, kao što su deca, stariji sugrađani i osobe sa hroničnim oboljenjima.
Tabela 1. Prikaz kvaliteta vazduha u Valjevu za proteklu nedelju po danima
Otkako je 2012. godine u Valjevu uspostavljen monitoring kvaliteta vazduha, merni uređaji Agencije za zaštitu životne sredine svake godine registruju koncentracije suspendovanih čestica koje prelaze dozvoljene vrednosti. Vazduh koji deceniju udišu Valjevke i Valjevci, najlošijeg kvaliteta, treće kategorije, uzročnik je po Svetskoj zdravstvenoj organizaciji preko 200 preuranjenih smrti godišnje. Pred kraj još jedne godine, uprkos dugogodišnjem zagađenju vazduha i štetnom uticaju na zdravlje stanovnika, Grad Valjevo nije uspeo da razvije i usvoji Plan kvaliteta vazduha koji bi bio osnov za primenu mera koje bi dovele do smanjenje zagađenja, postizanju ciljnih vrednosti i zaštiti zdravlja stanovnika.
Dijagram 1. Prosečne dnevne koncentracije zagađujućih materija u vazduhu za proteklu nedelju
Zbog toga pozivamo sugrađane da se u narednim nedeljama i mesecima informišu o kretanju aerozagađenja i da prema stanju kvaliteta vazduha prilagođavaju svoje aktivnosti, izbegavajući boravak i aktivnosti na otvorenom tokom perioda kada se očekuju visoke koncentracije zagađujućih materija. Pozivamo rukovodioce i nastavno osoblje u školama, kao i roditelje učenika da zaštite zdravlje dece, primenom odgovarajućih mera (maske, prečistači vazduha), kao i prilagođavanjem školskih aktivnosti. Pozivamo sugrađane, kao i poslovne subjekte da izbegavaju ili potpuno obustave aktivnosti koji prekomereno zagađuju vazduh tokom tekuće grejne sezone, kao što je paljenje vatre na otvorenom, korišćenje nekvalitetnog goriva za grejanje (npr. guma, plastika), kao i da smanje upotrebu automobila i drugih vozila i mašina koje zagađuju okolinu.
Serbian